Ստեղծագործություններ
Մաթևոսյանի ձեռագիրը
Մաթևոսյանի ձեռագիրը
Մաթևոսյանի ձեռագիրը

 «Այս սիրելի-սարսափելի, խելացի-խելագար, հասկանալի-խճճված աշխարհում դաժան բան է մերկ լինել, լինել աշխարհի մերկացած նյարդը՝ գրող։ Սպիտակ թղթի առջև ամեն վայրկյան կարելի է կաթվածահար լինել»։

Հրանտ Մաթևոսյան

Հրանտ Մաթևոսյան յուրահատուկ գրելաոճ ունի։ Նրա գիրն ընթերցելիս անմիջապես կարելի է զգալ, որ նա է հեղինակը։ Ռուս նշանավոր գրող Անդրեյ Բիտովն ասել է, որ Հրանտ Մաթևոսյանը ունիկում է՝ որևէ տեղ նմանը չունեցող երևույթ։

Ինչո՞վ է Մաթևոսյանի գրվածքն առանձնանում։

Հրանտ Մաթևոսյանի արձակը խորն է, ծանրաշունչ ու դանդաղ, երբեմն կարիք է զգացվում կրկին կարդալ նախադասությունը՝ մտքի թելը չկորցնելու համար։ 

Այդ մասին նա գրել է․ «Երբեմն ինձ թվացել է, որ ես կարող եմ պատմել, թե ինչ է զգում քարը, երբ նրանից հեռանում է արևը, ինչ է մտածում միայնակ տանձենին... Եվ գրել այնպես, որ դա հետաքրքրի ոչ միայն ինձ, այլև էլի ինչ-որ մեկին: Ստացվեց դանդաղկոտ արձակ, այնքան դանդաղկոտ, որ այդ դանդաղկոտությունը սկսեց հակամարտել իմ սեփական խառնվածքի հետ․․․»։

Բայց դրա հետ մեկտեղ ոչ մի ավելորդ բառ, ասես քանդակված ստեղծագործություն, որը տարբեր երակներով, գծերով բերում ու ամբողջացնում է կյանքի  իրական պատկերը։

 

Հրանտ Մաթևոսյանի՝ Վահան Տերյանի մասին գրած սցենարի հայտից մի հատված։

Հրանտ Մաթևոսյանը զարմանալիորեն ներթափանցում է մարդու, կենդանու էության խորքերն ու ամեն բան ներկայացնում ներսից՝ նրանց աչքերով։ Այդպիսի ստեղծագործություններ են «Կանաչ դաշտը», «Գոմեշը», «Ալխոն» և այլն։

Հեքիաթների, մուլտֆիլմերի մեծ մասում կենդանիները ձեռք են բերում մարդկային հատկանիշներ։ Հրանտ Մաթևոսյանի ստեղծագործությունները այլ են․ «Կանաչ դաշտում» նա ոչ թե ձիուն է մարդացնում, այլ մտնում է ձիու կաշվի մեջ, որքանով որ դա հնարավոր է։ Այդ մասին գրում է․ «Գրել ոչ թե ձիու մասին, այլ ձիու ներսից, ոչ թե ծառի մասին, այլ ծառի ներսից»։

Մի անգամ էլ ասել է․ «Երբ գրում էի իմ Ալխոյին,ես ինքս Ալխո էի։ Հիմա էլ երբեմն ինձ թվում է ավելի շատ ձի եմ, քան թե մարդ»։

Զգացի՞ր որքան է գրողը խորասուզվել ձիու հոգեբանության մեջ։

 

Հենրիկ Սիրավյան «Հրանտ Մաթևոսյանը»