Մովսես Խորենացին ծնվել է Տարոնի Խորնի կամ Խորոնք գյուղում, մոտ 410-ական թթ․։

Իսկ գիտե՞ս, թե ո՛ւմ աշակերտն է եղել:

Վաղարշապատի դպրոցում Խորենացին եղել է Մեսրոպ Մաշտոցի և կաթողիկոս Սահակ Պարթևի աշակերտը: Այստեղ նա ուսանում է 5-6 տարի՝ բացի հայերենից սովորելով նաև հունարեն և ասորերեն։

Եփեսոսի կրոնական ժողովից հետո (432թ.) ուսուցիչները Խորենացուն այլ աշակերտների հետ ուղարկում են Ալեքսանդրիա` ուսումը կատարելագործելու (խմբի մեջ եղել է նաև մեր մյուս պատմիչ Եղիշեն): Ալեքսանդրիայում նա սովորում է օտար լեզուներ, հատկապես հունարեն, օրեր անցկացնում Ալեքսանդրիայի գրադարանում, յուրացնում է փիլիսոփայություն, պատմություն, երաժշտություն, աստվածաբանություն և այլն։

Մոտավորապես 5-6 տարի սովորելուց հետո Խորենացին և իր ընկերները ճանապարհվում են դեպի Հունաստան։ Սակայն ծովային ուժեղ քամիները նրանց նավը քշում հասցնում են Իտալիայի ափերը։ Օգտվելով առիթից՝ երիտասարդներն այցելում են Հռոմի սրբավայրերը, ապա մեկնում Աթենք։

Ձմեռն այնտեղ անցկացնելուց հետո գարնանը վերադառնում են Հայաստան։ Նրանք տեղ են հասնում 440 թվականի փետրվարից հետո, երբ ուսուցիչներ Սահակ Պարթևն ու Մեսրոպ Մաշտոցը վախճանվել էին։

Խորենացու մասին տեղեկություններ է հայտնում նաև Ղազար Փարպեցին իր «Թուղթ առ Վահան Մամիկոնյան» երկում։ Նա նշում է, որ միասին ճգնել են Սյունիքի քարայրերում։ Փարպեցին նշում է նաև, որ «Երանելի փիլիսոփա Մովսեսը» հալածվում էր հայ աբեղաներից։

Չնայած իր նկատմամբ եղած հալածանքին և անտարբերությանը՝ Խորենացին եռանդով զբաղվում է գրական աշխատանքով. Կատարում է թարգմանություններ, գրում ինքնուրույն երկեր։ Գյուտ կաթողիկոսի հովանավորությամբ պատմահայրը գնահատվում և արժանանում է մեծարանքի, ստանում է եպիսկոպոսական աստիճան։

Սակայն Գյուտ կաթողիկոսը ևս մեղադրվում  ու աքսորվում է։ «Հայոց պատմության» պատվիրատուի՝ Սահակ Բագրատունու մահից հետո Խորենացու հանդեպ հալածանքները նոր թափ են ստանում։ 

Մովսես Խորենացուց մեզ հասել է հարուստ ժառանգություն` ճառեր, թղթեր, ներբողյաններ, շարականներ, թարգմանություններ և այլ գործեր, որոնցից առանձնացնում ենք հատկապես «Հայոց պատմություն» աշխատությունը:

Խորենացին վախճանվել է 490-ական թթ․ սկզբին: