Հետաքրքիր պատմություններ

Բառերով փրկված  կյանք 

Գուրգեն և Անտոնինա Մահարիները  հանդիպել են Սիբիրում։ Վիլնյուսի համալսարանի ուսանողուհի Անտոնինան Սիբիրում անցկացրել է 10-ը, իսկ Մահարին 17 տարի։ Անտոնինան հանդիպում է Մահարուն մահացողների հիվանդասենյակում։ Մահարին այնքան ծանր հիվանդ էր, որ բժիշկները հույս չէին տալիս։ «Գուրգենի վիճակը ծանր էր, ես երիտասարդ էի ու առողջ և օգնեցի նրան ապրել․․․․ Ես նրա կյանքը բառերով եմ փրկել։ Մահարին արդեն հույսը կորցրել էր, որ կառողջանա ու տուն կվերադառնա, իսկ ես խաբում էի նրան, թե ամեն ինչ լավ է, ասում էի՝ անպայման կառողջանաս, կգնաս տուն, քո գրքերը կհրատարակվեն, դու շատ տաղանդավոր ես ու հայտնի գրող կդառնաս․․․Այդ ամենը նրան ոգևորում, ուժ էր տալիս․․․»,- հետագայում պատմել է Անտոնինան։

 

Մեծությո՞ւն

Մի փիլիսոփայություն ուներ՝ կյանքն ամեն տեղ էլ կյանք է, ու մարդն էլ՝ մարդ: Որոնի՛ր մարդու բարեկամությունը, ինքդ բարեկամացի՛ր, ու դժվարը կհաղթահարվի:

Եվ ինքն այդպիսին էր: Անկաշկանդ կարողանում էր բարեկամություններ հաստատել, մտերմանալ՝ երբեք կարևորություն չտալով դիմացինի դիրքին, պաշտոն-աստիճանին, կապերին՝ այլ միայն ու միայն տեսնելով մարդուն: Միաժամանակ երբեք զգալ չէր տալիս, որ ինքն էլ վերջապես Գուրգեն Մահարին է՝ հնչեղ մի անուն ու ճանաչված մի մեծություն: Եվ այստեղ էլ՝ նույն հեգնախառն ժպիտը.

-Բոլորս, որ մեծություն անենք, հապա փոքրություն ո՞վ անի:

    ***

Գուրգեն Մահարին ընկերների շրջանում Գուրգեն-Մանարի մականունն էր վաստակել, որովհետև սիրում է թափառել և շաբաթվա այս ծայրից այն ծայրը իրեն կամ Թիֆլիս պիտի գցեր, կամ Գյումրի: Նա շատ էր սիրում թափառել:

 

 

   Գրասեղանի թելադրանքը

Մահարին սովորություն չուներ ասելու, թե ի՛նչ է անում, ինչի՛ վրա է աշխատում:

Առօրյա խոսք ու զրույցի մեջ որքան որ բաց էր ու սրտաբաց, նույնքան էլ խուփ էր իր ծրագրերի ու անելիքների հարցում: Երբ մամուլում հանդիպում էր որևէ գրողի ծանուցումներին, թե ահա շուտով կավարտի այս ու այն գործերը, բարեմիտ հեգնում էր.

- Հալլա՜, հալլա՜, այս մարդ ջուր չտեսած կբոբկնա: Իսկ եթե ավարտես ու չստացվի այն, ինչով հիմա այդքան ինքնավստահ հուսադրում ես ընթերցողին, պարտքդ ո՞վ է մարելու, եղբա՛յրս:

- Ինչո՞ւ ես այդպես ասում, Գուրգե՛ն խան, եթե մարդն աշխատում է, նշանակում է գիտե, թե ինչ է ստացվելու:

- Հապա քրասեղա՞ն...

- Գրասեղանն ի՞նչ...

- Ինչ կուզես՝ ծրագրի՛, նստեցիր քրասեղանի առջև, նա քո բոլոր ծրագրեր կծալի, ու ինք կսկսի թելադրել:

- Անհեթեթ բան ես ասում:

- Անհեթեթ դու ես, որ մինչ հիմա չես հասկացե այդ պարզ ճշմարտություն: Ես իմ սեփական փորձով գիտեմ: «Մանկություն» և «Պատանեկություն» ես բոլորովին այլ կերպ կծրագրեի, նստեցի գրելու, քրասեղան եկավ, մտավ իմ ու ծրագրերիս արանք և սկսեց ինք թելադրել…

Ոստիկանական բաժանմունքում

Մահարին սիրում էր գիշերները թափառել Երևանում, հիանալ նոր ստեղծված ճարտարապետական հրաշալիքներով։ Մի անգամ նրան է մոտենում մի ոստիկան և հարցնում, թե ով է և ինչու է այդ ուշ ժամին այդտեղ։ Գուրգեն Մահարին պատասխանում է, որ ինքը Մահարին է։ Ոստիկանը  ժպտում է և ասում, որ իրեն այդքան էլ հեշտ չէ մոլորեցնելը։ Ինքը դպրոցում սովորել է, որ Մահարին Բաղդադում ապրող բանաստեղծ է եղել և մեռել է դարեր առաջ (նկատի ունի Աբու Լալա- Մահարուն, որի մասին է Ավ․ Իսահակյանի նշանավոր պոեմը)։

Խեղճ Մահարին հայտնվում է ոստիկանության բաժանմունքում։ Հերթապահ ոստիկանը ճանաչում է Մահարուն և ասում, որ երկու անգամ  կարդացել է նրա «Մրգահաս» ժողովածուն և ներողություն է խնդրում պատահածի համար։

Պատվաստված բարդիներ

Մի սկսնակ բանաստեղծուհի, որը ներշնչված էր «Երեք բարդի» ստեղծագործությամբ, Մահարուն է ներկայացնում իր գրվածքները: Մահարին, որի դեմքին արդեն թառել էր չարաճճի երանգով մի ժպիտ, այսպես է հակադարձում.

-Աղջի՛, դու իմ փարդիներաց վրա ինչո՞ւ ես զանազան ծառեր պատվաստե (կսնակ բանաստեղծուհին բարդիների նմանությամբ գրել էր նշի ծառ):